Σημεία από την ομιλία του Σ.Φάμελλου, τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ, στην εκδήλωση του Τμήματος Οικολογίας Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Αστικού Σχεδιασμού του ΣΥΡΙΖΑ, με θέμα «Διακυβέρνηση και οικο-ανάπτυξη των ελληνικών προστατευόμενων περιοχών της φύσης (περιοχές του οικολογικού δικτύου NATURA 2000):
Η κυβέρνηση, πίσω από ένα ψεύτικο αντιπεριβαλλοντικό προσωπείο, επιχειρεί να υποβαθμίσει το περιβάλλον προς όφελος των σχεδίων ιδιωτικοποίησης που προωθεί ο κύριος Χατζηδάκης. Σε αυτό το πλαίσιο, αποφάσισε, σε αντίθεση με τις προτάσεις ΟΛΩΝ των φορέων, την κατάργηση των φορέων διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών, μία μεγάλη οπισθοχώρηση της Ελλάδας στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.
Η κυβέρνηση καταργεί στην ουσία τους Φορείς Διαχείρισης των Προστατευόμενων Περιοχών (ΦΔΠΠ) και το νόμο 4519/2018, αφού έχει προηγουμένως απαξιώσει το έργο τους με non-paper που διακίνησε το προηγούμενο διάστημα στους δημοσιογράφους. Αν το σχέδιο του κυρίου Χατζηδάκη εφαρμοστεί, δεν θα υπάρχουν πια φορείς στις προστατευόμενες περιοχές της χώρας μας, και ο Υπουργός ΠΕΝ θα είναι αυτός που θα «σβήσει» το έργο και την προσφορά όλων των εργαζομένων, των επιστημόνων, των μη Κυβερνητικών Οργανώσεων και των εθελοντών στους ΦΔΠΠ.
Με το σχέδιο Χατζηδάκη, οι φορείς δεν θα έχουν αποκεντρωμένη μορφή ούτε συμμετοχική Διοίκηση και οι τοπικές κοινωνίες δεν θα έχουν πλέον τη δυνατότητα δράσεων για τον τόπο τους, καθώς αποδεικνύεται ότι η κυβέρνηση δεν έχει την πολιτική βούληση για κάτι τέτοιο. Οι παραγωγοί του κάθε τόπου και η αυτοδιοίκηση δεν θα συμμετέχουν πλέον στη διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος του τόπου τους και δεν θα έχουν γνώμη για τη χωροθέτηση δραστηριοτήτων και έργων, ούτε και για τη δημιουργία νέας εργασίας στην ελληνική ύπαιθρο.
Ο ΣΥΡΙΖΑ που ολοκλήρωσε αυτό το αποκεντρωμένο συμμετοχικό μοντέλο προστασίας και λειτουργίας επέλεξε να συζητήσει με όλους τους φορείς, με διαφάνεια και σε δημόσιο περιβάλλον, για την αναβάθμιση της διακυβέρνησης των Φορέων και για το πώς θα αποτρέψουμε τις σημερινές αρνητικές εξελίξεις.
Κατά τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, την περίοδο 2015-2019, παρότι η χώρα βρισκόταν στο ασφυκτικό πλαίσιο των Μνημονίων, η προστασία της βιοποικιλότητας, βάσει των ευρωπαϊκών κανονισμών, αποτέλεσε ένα ζήτημα μείζονος σημασίας. Επιλέξαμε η Ελλάδα να μην μείνει πίσω στην πολιτική για την προστασία της βιοποικιλότητας, καθώς μέχρι τότε, το φυσικό περιβάλλον αντιμετωπιζόταν, από τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, απλά ως εμπόδιο απέναντι στο γρήγορο και εύκολο κέρδος για την αγορά ακινήτων και ως εμπόδιο στο κοντόφθαλμο μοντέλο μη βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης.
Η χώρα μας έπασχε από την έλλειψη ενός πλαισίου ασφάλειας δικαίου τόσο για τους επενδυτές, όσο και για τους πολίτες. Αυτό καθότι, δεν γνώριζε κανείς τι είναι δασικό, τι όχι, πού οριοθετείται ο αιγιαλός, τα ρέματα, πού είναι Προστατευόμενη Περιοχή Natura 2000 και ποια δραστηριότητα μπορεί να αναπτυχθεί σε κάθε περιοχή. Οι συνθήκες αυτές είχαν οδηγήσει την Ελλάδα σε παραπομπές σε και καταδίκες από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και φυσικά, πρόστιμα. Το πιο τραγικό όμως είναι ότι, έως το 2015, δεν είχε διατεθεί ούτε ένα ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισμό για το Δίκτυο Φύση 2000 και τους φορείς των Προστατευόμενων Περιοχών.
Εμείς, όταν αναλάβαμε, ολοκληρώσαμε τον κατάλογο των προστατευόμενων περιοχών ώστε, σήμερα, από το 6%, να συμπεριλαμβάνεται πλέον το 22% των εθνικών θαλάσσιων υδάτων στον κατάλογο, δηλαδή υπερτριπλασιασμός, καθώς και το 30% της χερσαίας έκτασης της χώρας.
Ο νόμος 4519 του 2018 για τους ΦΔΠΠ ήταν αποτέλεσμα ευρείας διαβούλευσης. Στη διαμόρφωσή του συμμετείχαν Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, εργαζόμενοι, τοπικοί φορείς, ένα κοινό σχέδιο που τηρούσε ταυτόχρονα, τους περιβαλλοντικούς κανόνες, τις ευρωπαϊκές Οδηγίες, προστάτευε τη βιοποικιλότητα και δημιουργούσε τοπική ανάπτυξη, τοπικό προϊόν και θέσεις εργασίας. Επιλέξαμε ακόμη, σε αυτήν την κατεύθυνση οι Φορείς να λειτουργούν με ένα αποκεντρωμένο τρόπο, με τη συμμετοχή τοπικών φορέων, της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας αυτοδιοίκησης, και τους παραγωγικούς φορείς της κάθε περιοχής. Και να έχουν μόνιμο, υψηλού επιπέδου προσωπικό, με σχέσεις αορίστου χρόνου ώστε, να δημιουργούν και επιπλέον απασχόληση στην περιοχή τους.
Αποτέλεσμα αυτού του σχεδιασμού είναι, σήμερα, οι φορείς να έχουν στη διάθεσή τους τα βασικά εργαλεία και διασφαλισμένη χρηματοδότηση, που επιτρέπουν την εκπόνηση Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών, ώστε να υπάρχουν Προεδρικά Διατάγματα Προστασίας των Περιοχών.
Επίσης διεκδικήσαμε, ξεκινήσαμε και τώρα υλοποιείται το 8-ετές Ολοκληρωμένο Έργο LIFE-IP 4Natura (17 εκατ. ευρώ), το μεγαλύτερο ευρωπαϊκά χρηματοδοτούμενο έργο στον τομέα της Φύσης-Βιοποικιλότητας.
Δυστυχώς όμως, όπως επιβεβαιώνεται και από τις ανακοινώσεις του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το υφιστάμενο πλαίσιο για τους ΦΔΠΠ ανατρέπεται. Η νέα κυβέρνηση επέλεξε να μην υλοποιήσει τη μεταρρύθμιση, να μην προχωρήσει στον προγραμματισμό των προσλήψεων για τις οποίες υπάρχει χρηματοδότηση, να μη δημοσιεύσει στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης τους Κανονισμούς των ΦΔΠΠ, που ήταν έτοιμοι, ώστε να μην μπορούν τελικά να λειτουργήσουν, καταδικάζοντάς τους σε έναν πρόωρο θάνατο. Και να θέσει υπό αμφισβήτηση, από σήμερα, τη λειτουργία των Φορέων, οι οποίοι δεν έχουν πλέον προϋπολογισμό και δεν θα έχουν και εργαζόμενους, εφόσον θα παραμείνουν στην επισφάλεια των συμβασιούχων, κάτι που γεννά πάρα πολλά ερωτήματα.
Από τη στιγμή που ανέλαβε η Νέα Δημοκρατία τη διακυβέρνηση της χώρας, τον Ιούλιο του 2019, επέλεξε να δημιουργήσει προβλήματα στη λειτουργία των ΦΔΠΠ, για να τους απαξιώσει και να τους καταργήσει. Και τώρα χρησιμοποιεί τα προβλήματα που η ίδια δημιούργησε για να δικαιολογήσει την κατάργησή τους!
Εμείς, επειδή είχαμε αναγνωρίσει αυτό το σχέδιο απαξίωσης και για να προλάβουμε τυχόν καθυστερήσεις, καταθέσαμε ερώτηση Κοινοβουλευτικού Ελέγχου τον Οκτώβριο, προς τον αρμόδιο Υπουργό, και επισημάναμε, κατά τη διάρκεια συζήτησης της ερώτησης στη Βουλή, το θέμα του Κανονισμού, του υφιστάμενου προϋπολογισμού, των προσλήψεων και το πρόγραμμα για τους νέους επιστήμονες για να στελεχώσουν τους Φορείς. Ενώ ο κύριος Χατζηδάκης δήλωσε, τότε, στη Βουλή, ότι θα καλύψει όλες αυτές τις εκκρεμότητες, δεν προχώρησε σε καμία ενέργεια, παρά μόνο σε ενέργειες απαξίωσης, και σήμερα επιχειρεί πλέον την κατάργηση των Φορέων. Σε αντίθεση με το σύνολο των διοικήσεων των Φορέων, το σύνολο των εργαζομένων, το σύνολο των περιβαλλοντικών ΜΚΟ, το σύνολο των επιστημόνων.
Εμείς θα κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας, σε συνεργασία με την κοινωνία, για να αποτρέψουμε αυτήν την αρνητική εξέλιξη.
